Najczęściej wybierane metody antykoncepcji
Współczesna medycyna dostarcza wiele rodzajów antykoncepcji – od mechanicznej, przez hormonalną aż do naturalnych sposobów bazujących na obserwacji ciała kobiety. Nie każde gwarantują całkowite zabezpieczenie przed nieplanowaną ciążą. Niektóre są bardziej skuteczne, niektóre mniej. Niemniej, mnogość wyboru pozwala na dobór odpowiedniej metody odpowiadającej osobistym preferencjom partnerów. Po jakie środki antykoncepcyjne najczęściej sięgamy?
Antykoncepcja mechaniczna – prezerwatywy
Prezerwatywy to obecnie najpopularniejsza metoda antykoncepcyjna z racji tego, że jest nie tylko tania, ale przede wszystkim powszechnie dostępna. Co prawda nie jest to skuteczna metoda zapobiegająca potencjalnej ciąży, choć tym co przemawia na jej korzyść jest ochrona przed chorobami wenerycznymi. Wybór prezerwatywy nie powinien być przypadkowy. O ile jej rodzaj uzależniony jest od osobistych preferencji partnerów, o tyle rozmiar powinien być dostosowany do rozmiaru penisa. Zbyt duża i luźna może bowiem z łatwością zsunąć się podczas stosunku, podczas gdy za mała – pęknąć. Współcześni producenci prezerwatyw wychodzą na przeciw potrzebom konsumentów wprowadzając niezwykle cienkie i w zasadzie nieodczuwalne kondomy lateksowe jak np. Durex Invisible lub wykonane z poliizoprenu, wzbogacone dodatkowym środkiem nawilżającym (np. Unimil Skyn Ekstra Nawilżane). Partnerzy pragnący zintensyfikować doznania podczas stosunku płciowego mogą sięgnąć po prezerwatywy prążkowane czy posiadające specjalne wypustki. Co ciekawe, mało kto wie że na rynku istnieją także prezerwatywy przeznaczone dla kobiet. Z założenia spełniają one taką samą rolę jak te dedykowane mężczyznom. Kształtem przypominają tubę zakończoną pierścieniami.
Antykoncepcja hormonalna
Antykoncepcja hormonalna polega na przyjmowaniu przez kobietę sztucznych hormonów przepisywanych przez ginekologa. Ta metoda może przyjąć wielorakie formy, takie jak:
- pigułki antykoncepcyjne – wyróżnia się dwa rodzaje tabletek antykoncepcyjnych: jedno – i dwuskładnikowych. Te pierwsze zawierają tylko progesteron, przez co mogą stosować je kobiety karmiące piersią. Ich główne zadanie polega na zwiększeniu gęstości śluzu uniemożliwiającego plemnikom przedostanie się do komórki jajowej. Pigułki dwuskładnikowe zawierają zarówno estrogen, jak i progesteron. Wybierając tę metodę antykoncepcji należy skrupulatnie i dokładnie przyjmować tabletki, stosując się do zaleceń lekarza i producenta, ponieważ pominięcie choćby jednej może skutkować nieplanowaną ciążą
- plastry antykoncepcyjne – przyklejony na gołą skórę plaster (np. podbrzusze, pośladek czy bark) uwalnia do organizmu kobiety progesteron, działaniem przypominając pigułki antykoncepcyjne
- krążki dopochwowe – to niewielki, niewyczuwalny przez kobietę (jak i jej partnera) krążek, którym umieszcza się w pochwie na 21 dni. W tym czasie uwalnia on progesteron. Po trwającej 7 dni przerwy (menstruacja) należy ponownie zaimplementować krążek w pochwie
- implanty antykoncepcyjne – metoda ta polega na wszczepieniu pod skórę niewielkiego pręcika uwalniającego regularnie progesteron. Ten rodzaj antykoncepcji zabezpiecza przed ewentualną ciążą nawet do 5 lat. Należy wówczas wyjąć implant i ewentualnie wszczepić nowy
- zastrzyk antykoncepcyjny – implementowany domięśniowo progesteron zagęszcza śluz znajdujący się w szyjce macicy, jak i hamuje owulację. Zastrzyk wykonuje się co 2 lub 3 miesiące. Niemniej, w przypadku zaistnienia niepożądanych efektów ubocznych (np. trądzik, wzrost wagi, uporczywe bóle głowy czy przedłużające się i nieregularne krwawienia) nie ma możliwości przerwania stosowania tej metody, jak ma to miejsce w przypadku powyższych sposobów, ponieważ progesteron został już zaaplikowany bezpośrednio do organizmu.
- tak zwana „tabletka 72 godziny po” – tabletka przepisywana przez ginekologa, którą należy zażyć przed upływem 72 godzin od przebytego stosunku. Stosowana w sytuacjach awaryjnych, np. gdy doszło do pęknięcia lub zsunięcia się prezerwatywy lub gdy kobieta została ofiarą gwałtu.
Metody naturalne
Naturalne metody antykoncepcyjne, zwane powszechnie naturalnymi metodami planowania rodziny pomimo tego, że nie są najskuteczniejszą metodą zapobiegania ciąży są ciągle wykorzystywane przez wiele par z kilku powodów: od tych stricte światopoglądowych po niemożność przyjmowania sztucznych hormonów. W ramach metod naturalnych wyróżnia się:
- metodę kalendarzowa – polega na wyznaczaniu dni płodnych w oparciu o minimum roczną obserwację czasu trwania cyklu miesiączkowego. Owulacja następuje na 14 dni przed kolejną miesiączką.
- metodę termiczną – polega na codziennym, regularnym pomiarze temperatury ciała w celu ustalenia dnia owulacji. Niewielki wzrost temperatury ciała (oscylujący wokół 0,2 – 0,6ºC) utrzymujący się przez 3 dni względem wcześniejszych 6 dni świadczy o owulacji
- metodę objawową – polega na obserwacji śluzu macicy. Na 2-3 dni przed owulacją śluz staje się śliski i przezroczysty, wyglądem przypominający białko jaja kurzego. Po owulacji staje się gęsty i kleisty.
- metodę termiczno – objawową – łączącą metodę termiczną i objawową.