Wrzody żołądka – czym są i skąd się biorą?

Nazywane kiedyś „chorobą dyrektorską” wrzody żołądka to jedna z najczęściej występujących chorób układu pokarmowego. Czym dokładnie są wrzody i jak sobie z nimi radzić?

Czym są wrzody żołądka?

Najogólniej rzecz ujmując, wrzody żołądka są ubytkiem błony śluzowej żołądka i dwunastnicy. Mają stożkowaty kształt i różną wielkość – od kilku do nawet kilkunastu milimetrów średnicy. Nieleczone mogą doprowadzić do krwawienia wewnętrznego, a nawet przedziurawienia żołądka.

Przyczyny powstawania wrzodów żołądka 

Istnieje wiele przyczyn powstawania wrzodów żołądka. Wśród najczęściej występujących wyróżnia się:

  • bakterie Helicobacter pylori – w zdecydowanej większości przypadków, wrzody wywołują bakterie, którymi można zarazić się zarówno drogą pokarmową, jak i przez zwykły pocałunek
  • nadwyżka kwasu solnego – kwas solny jest elementem składowym soków żołądkowych odpowiedzialnych za niwelację drobnoustrojów (przedostających się do organizmu z pokarmem), biorących udział w trawieniu tłuszczów i białek, jak i wpływających na prawidłową pracę trzustki. Nadwyżka kwasu solnego prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej, co powoduje powstawanie owrzodzenia
  • refluks żołądkowo – przełykowy – zrzucanie żółci do żołądka prowadzi stopniowo do niszczenia błony śluzowej żołądka
  • genetyka – wrzody żołądka mogą być dziedziczone
  • grupa krwi – prawdopodobieństwo wystąpienia wrzodów jest znacznie wyższe w przypadku osób z 0 grupą krwi
  • nadużywanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych (które w swoim składzie mają kwas acetylosalicylowy) i przeciwreumatycznych może doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej żołądka co powoduje powstawanie wrzodów
  • stres oraz używki (alkohol, papierosy) – powodują zwiększenie wydzielania kwasu solnego w żołądku.

Objawy wrzodów żołądka

W zależności od umiejscowienia wrzodów oraz wieku pacjenta, choroba ta może objawiać się w różnoraki sposób. Czasami przebiega nawet bezobjawowo. Niemniej, do najczęściej występujących symptomów wrzodów żołądka zalicza się:

  • przewlekły, palący i kłujący ból brzucha nasilający się po spożyciu posiłku,
  • mdłości,
  • zgaga,
  • silne wymioty,
  • zmęczenie,
  • utrata wagi ciała,
  • ból głodowe,
  • zaparcia.

Diagnostyka wrzodów żołądka

Podstawowym narzędziem wykorzystywanym w diagnostyce wrzodów żołądka jest endoskopia, w trakcie której lekarz wprowadza do przełyku pacjenta gastroskop. To niewielkie urządzenie zakończone małą kamerką pozwala na pełen ogląd wnętrza układu pokarmowego oraz pobranie wycinku nadżerki do badania.

Wrzody żołądka – leczenie  

W sytuacji, kiedy wrzody żołądka są konsekwencją obecności bakterii Helicobacter pylori, pacjentowi zaleca się antybiotykoterapię wzbogaconą lekami zwanymi blokerami pompy proteinowej (np. Controloc 20, Contix czy Contracid), których zadanie polega na zmniejszeniu wydzielania soku żołądkowego. Stosowanie się do zaleceń lekarza, odpowiednia dieta, całkowita rezygnacja ze spożywania alkoholu i palenia papierosów sprawia, że w zdecydowanej większości przypadków można tę chorobę pokonać. W skrajnych przypadkach, kiedy terapia farmakologiczna nie przynosi wymiernych skutków lub dochodzi do ryzyka wystąpienia powikłań (takich jak np. przerwanie tkanek narządów czy krwotoku) lekarz może zlecić operację.